Τοπικό κράτος, κεφάλαιο και λαϊκές αντιστάσεις

Παρέμβαση της σ. Αντωνίας Βαφειάδου, στελέχους του ΕΚΚΕ, στον 3ο κύκλο της Προσυνεδριακής Διημερίδας του ΝΑΡ για τον σύγχρονο ελληνικό καπιταλισμό, Κυριακή 8 Οκτωβρίου 2017. 

θέμα 3ου κύκλου της διημερίδας: "Ρωγμές στην πολιτική εκπροσώπηση, θωράκιση του πολιτικού συστήματος και εργατική πολιτική"

Σε συνθήκες βαθιάς κι αξεπέραστης δομικής κρίσης, οι κυρίαρχες αστικές δυνάμεις προσαρμόζουν την πολιτική τους στην υπηρεσία κεντρικών σχεδίων κι επιταγών της αντιλαϊκής εξουσίας. Προκαλούν τη λαϊκή δυσαρέσκεια από τη βαρβαρότητα των μέτρων, ενώ η ανεργία, ,η ύφεση και το χρέος αυξάνουν.

Έτσι και οι Δήμοι ολοένα και περισσότερο μετατρέπονται σε δύναμη κρούσης για την καταστροφή κάθετι που θυμίζει κοινωνικό κράτος και εργασιακά δικαιώματα.

Το πολιτικό και οικονομικό κατεστημένο, μαζί με την ΕΕ και το ΔΝΤ, συνεχώς επιδιώκουν να ισοπεδώσουν τα πάντα.

Ενισχύουν την ασύδοτη κερδοσκοπία του κεφαλαίου μέσα από τους δήθεν αχρωμάτιστους, «ανεξάρτητους», συστημικούς δημάρχους, αφού το επίσημο πολιτικό κατεστημένο έχει φθαρεί κι απονομιμοποιηθεί στις συνειδήσεις του κόσμου. Κι αυτοί όλο και πιο στυγνά διαχωρίζουν ταξικά, με ακριβοπληρωμένα έργα βιτρίνας και χλιδής, την πλουτοκρατία του κέντρου από την περιφέρεια του ίδιου Δήμου, τα βόρεια από τα δυτικά προάστια διαφορετικών Δήμων.

Αυτές τις κατευθύνσεις υπηρετούσαν οι πολιτικές που εφαρμόζονταν διαχρονικά από ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, το ίδιο πράττει και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Οχήματά τους, ο Καποδίστριας 1 και 2, ο Καλλικράτης που συρρίκνωσε τους Δήμους και τις Περιφέρειες, κατάργησε τις νομαρχίες, τίναξε την υποχρηματοδότηση στο 67%, οδηγώντας σε οικονομική κατάρρευση πολλούς Δήμους και την αδυναμία εκπλήρωσης των πλέον στοιχειωδών κοινωνικών υποχρεώσεών τους.

Ο ασφυκτικός έλεγχος τη λεγόμενης Αποκεντρωμένης Αυτοδιοίκησης έφθανε ώστε ο διορισμένος από την κυβέρνηση γραμματέας της, να μπορεί να καθαιρεί ένα εκλεγμένο όργανο, ακόμα και τον ίδιο τον Δήμαρχο και να τον αντικαθιστά με κάποιο δικό του υπάλληλο.

Οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ στον «εξωραϊσμένο» Καλλικράτη στοχεύουν στην ακόμα μεγαλύτερη διασύνδεση με τις ανάγκες του κεφαλαίου και τους στρατηγικούς σχεδιασμούς της ΕΕ και του κεντρικού κράτους. Βαθαίνουν τα αντιδραστικά χαρακτηριστικά με την ακόμα στενότερη συνύφανση των Δήμων με τα επιχειρηματικά συμφέροντα και την ίδια επιχειρηματική δράση τους για να καλύψουν τα χρηματοδοτικά κενά τους. Εστιάζουν στην προσέλκυση επενδύσεων και συγκέντρωση πόρων προσέλκυση επενδύσεων και στη συγκέντρωση πόρων (ΕΣΠΑ κλπ.) σε έργα και υποδομές που θα υπηρετούν στρατηγικούς σχεδιασμούς των επιχειρηματικών ομίλων.

Ο Καλλικράτης, που έχει μετατρέψει τους Δήμους σε φορομπήχτες κι από χρέη δημοτικών τελών, φθάνουν μέχρι και σε κατασχέσεις Α΄ κατοικίας. Που αξιοποιεί τη διασύνδεση των Δήμων με τις βάσεις δεδομένων της Γ.Γ Πληροφοριακών Συστημάτων, ώστε οποιαδήποτε οφειλή να συνδέεται με την Εφορία!

Που στοχεύει στην καταγραφή της περιουσίας των Δήμων με σκοπό την εκμετάλλευση- «αξιοποίηση» της από επιχειρήσεις, προφανώς και από το ΤΑΙΠΕΔ και το Νέο Υπερταμείο.

- Με τις ΜΚΟ αντί των κοινωνικών δημοτικών υπηρεσιών, με τα ΣΔΙΤ, ώστε οι φορείς του τοπικού κράτους να γίνουν ξανά ελκυστικοί σε ιδιώτες επενδυτές.

- Με το μνημονιακό Παρατηρητήριο Οικονομικής Αυτοτέλειας να αντικαθίσταται από την Επιτροπή Οικονομικής Ανασυγκρότητσης ΟΤΑ, «...με σκοπό την προληπτική τους συμμόρφωση στα μέσα δημοσιονομικής προσαρμογής και πειθάρχησης και τους στόχους του μεσοπρόθεσμου προγράμματος και των μνημονίων».

- Με τα Περιφερειακά Συμβούλια να μεταβάλλονται σε μηχανισμούς επικύρωσης των κεντρικών αποφάσεων.

Αυτή είναι, σε χονδρές γραμμές, η φυσιογνωμία του θεσμού και η εικόνα του λεγόμενου «βάθρου» της Δημοκρατίας στις μέρες μας.

Ο Δημοτικός Κώδικας επιταχύνει κι ενισχύει ακόμα περισσότερο την αντιδραστική κατεύθυνση της ΤΑ. Με συγχωνεύσεις Δημοτικών επιχειρήσεων, γενίκευση των επισφαλών και ελαστικών εργασιακών σχέσεων, με μαζικές απολύσεις.

Πρόκειται για ένα σχέδιο απαλλαγής του υπερχρεωμένου κεντρικού κράτους από τις κοινωνικές δαπάνες και υποχρεώσεις του, για τη μετατροπή των Δήμων σε κερδοσκοπικές επιχειρήσεις, για την παράδοση των Κοινωνικών Υπηρεσιών στο κεφάλαιο, για την οριστική κατεδάφιση και των τελευταίων κοινωνικών κατακτήσεων όλων των εργαζομένων.

Στις υποβαθμισμένες περιοχές της Αττικής, οι εργαζόμενοι, παράλληλα με την ακρίβεια, την ανεργία, τη μαύρη εργασία, την ολο και πιο σκληρή λιτότητα που τους καταδυναστεύουν, υποφέρουν όλο και περισσότερο από την έλλειψη πρασίνου, από τις καταπατήσεις (π.χ. Ποικίλλο Όρος) και την τσιμεντοποίηση των ελεύθερων χώρων, από την μπόχα του σκανδάλου στη Φυλή, που πνίγει καθημερινά τα Άνω Λιόσια και τα Δυτικά Προάστια.

Τους πνίγει η ανεξέλεγκτη λειτουργία παράνομων ΣΜΑ, το μοντέλο διαχείρισης των απορριμάτων, η μη βιωσιμότητα της σημερινής μεθόδου ταφής των απορριμάτων, ο τρόπος που αναπτύσσεται η ανακύκλωση, τα οικονομικά συμφέροντα που καθορίζουν τον σχεδιασμό.

Βλέπουν τους Δήμους να πρωτοστατούν σε απολύσεις συμβασιούχων, στην παραβίαση εργατικών κατακτήσεων και δικαιωμάτων, στην αντιδραστική αλλαγή των εργασιακών σχέσεων, στην άνιση μεταχείριση των μεταναστών και των παιδιών τους.

Βλέπουν τη δημόσια δημοτική περιουσία να περνάει στα χέρια ιδιωτών της βιομηχανίας της νυχτερινής διασκέδασης, μέσα από τις λεγόμενες αναπλάσεις- gentrification, δρόμων, πλατειών (όπως στου Ψυρρή, το Μεταξουργείο, το Μπουρνάζι κ.λπ).

Το αδηφάγο κεφάλαιο εφορμά στο Ελληνικό με τον Λάτση, στη Φιλαδέλφεια με τον Μελισσανίδη, στο Mall με την Black Rock, στο Ποικίλο Όρος με τους παπάδες.

Με αναθέσεις έργων και συμπράξεις με εργολάβους, αετονύχηδες κερδοσκόπους, το ιδιωτικό κεφάλαιο πάντα σε βάρος των δημοτών.

Παρατηρείται η πλήρης υποταγή των Δήμων στα σχέδια της ΕΕ, μήπως κι αρπάξουν κάποιο έργο από, τα ΕΣΠΑ.

Υπάρχει άραγε δυνατότητα απόκρουσης αυτής της πολύπλευρης επίθεσης ενάντια στα δικαιώματα και τις κατακτήσεις της τάξης μας;

Είναι ανάγκη πια, το αριστερό, εργατικό και λαϊκό μας κίνημα, ξεπερνώντας τη δική του κρίση και την έλλειψη αγωνιστικών στόχων, παίρνοντας δύναμη από τους αγώνες που αναπτύσσονται, μαζί με όλους τους εργαζόμενους, να ξαναβρούμε την σύγχρονη αγωνιστική και ταξική μας έκφραση και περηφάνια.

Αυτό δεν μπορεί να γίνει σε κατεύθυνση συνδιαχειριστικής πολιτικής, στη λογική της «φορολογικής αυτοτέλειας», που σημαίνει φορομπηξίας της ΤΑ, ή της «περιφερειακής ανάπτυξης», δηλ. τα ΕΣΠΑ, παραμένοντας δέσμιοι της φιλο-ΕΕ πολιτικής. Δε μπορεί να είναι ο «εξανθρωπισμός» του καπιταλισμού που επιδιώκουν, εμπόδιο στις ρήξεις που είναι απαραίτητες για την προώθηση των λαϊκών συμφερόντων.

Από την άλλη, η θεώρηση της Τ.Α «ως μηχανισμού του κράτους» παραμένει ακίνδυνη όσο είναι εγκλωβισμένη στο ανεδαφικό σχήμα της «λαϊκής εξουσίας και οικονομίας». Αυτή η θεώρηση σφραγίζεται από μια εξ’ίσου διαχειριστική λογική σε όσους Δήμους βρίσκονται κάτω από τον έλεγχο του ΚΚΕ, χωρίς να είναι σε θέση να συνδέσουν τα τοπικά με μια γενικότερη ανατρεπτική στρατηγική, απέχοντας από λαϊκές κινητοποιήσεις που δεν ελέγχουν.

Αντίθετα, τα τελευταία χρόνια δεκάδες Πρωτοβουλίες και Επιτροπές κατοίκων κινητοποιούνται αγωνιστικά, με αντικείμενο τους τα τοπικολαϊκά προβλήματα στις υποβαθμισμένες συνοικίες της Αθήνας και στην ύπαιθρο: για ελεύθερους χώρους κατά της τσιμεντοποίησης, ενάντια στην καταστροφή περιαστικών δασών και βιοτόπων, για ν’ απομακρυνθούν οι χωματερές, για να φύγουν από κατοικημένες περιοχές οι κεραίες κινητής τηλεφωνίας με την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία τους, στο πλευρό των απολυμένων συμβασιούχων, ενάντια στην ανεργία, τις κατασχέσεις, τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς, τη διακοπή του νερού και του ηλεκτρικού ρεύματος, αντιπαλεύοντας το ρατσισμό, στο πλευρό των μεταναστών, ενάντια στο κεφάλαιο, τον ιμπεριαλισμό και τον πόλεμο.

Οι επιτροπές αυτές δημιουργήθηκαν συχνά ύστερα από πρωτοβουλίες τοπικών δημοτικών κινήσεων και αγωνιστών της επαναστατικής αριστεράς. Έχουν δώσει σημαντικούς αγώνες, με μαχητικές κινητοποιήσεις, διαδηλώσεις, συγκρούσεις με δυνάμεις καταστολής, σε αντιπαράθεση με κυβέρνηση και δημοτικές αρχές, τις επιδιώξεις του κεφαλαίου.

Σ’ αυτή την κατεύθυνση έχουν αναπτυχθεί στις γειτονιές μεγάλοι αγώνες που συνέβαλαν καθοριστικά στην αποκάλυψη αντιδραστικών σχεδίων που πήγαν να επιβληθούν από το επιχειρηματικό και κατασκευαστικό κεφάλαιο, κι αρκετές φορές σημειώθηκαν κι επιτυχίες.

Ακόμα και στην περίοδο μετά το ’12 έγιναν αγώνες, που άντεξαν, αναπτύχθηκαν και είχαν και αποτέλεσμα σε διάφορες γειτονιές.

Αναπτύχθηκαν αντιφασιστικές πρωτοβουλίες κατα των φασιστών της Χ.Α, Πρωτοβουλίες αλληλεγγύης στους πρόσφυγες.

Δραστηριότητες πολιτιστικές, όπως το εγχείρημα της Λαμπηδόνας, του Ελεύθερου Αυτοδιαχειριστικού θεάτρου Εμπρός, που το υπερασπίστηκαν εκτός από καλλιτέχνες, πρωτίστως οι κάτοικοι. Το «κηπάκι της Τσαμαδού».

Ενάντια σε διαδικασίες ιδιωτικοποίησης ή και μεγάλων επενδύσεων, όπως το πρώην αεροδρόμιο του Ελληνικού, ως μιας εμβληματικής περίπτωσης ιδιωτικοποίησης μιας πολύ σημαντικής «δημόσιας αστικής εφεδρείας».

Όπως οι αντιστάσεις γύρω από σχεδιασμούς όπως στις Σκουριές στη Χαλκιδική, η πάλη για να φύγει η χωματερή από τα άνω λιόσια. Επιμέρους αγώνες που αποκάλυπταν και τη διαπλοκή μεταξύ Δήμου-Κεφαλαίου-Περιφέρειας-Κράτους, όπως η χαβούζα στο Περιστέρι, η 1^η Παιδική Χαρά, η αναθεώρηση του Γ.Π.Σ, που ανέτρεψε η λαϊκή πάλη, κλπ.

Ο πλούτος, η ανθεκτικότητα, η επινοητικότητα και η ζωντάνια της κοινωνίας απαντούσε και στις αυξημένες ανάγκες του κινήματος ενάντια στους πλειστηριασμούς και μάλιστα τους ηλεκτρονικούς, και κατασχέσεις ακόμα και της πρώτης κατοικίας.

Όλα αυτά και πολλά άλλα, που η κάθε κίνηση πόλης γνωρίζει από πρώτο χέρι, συνθέτουν ένα ελπιδοφόρο μαζικό κίνημα στους χώρους αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης που θα μπορούσε κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις να έχει σημαντική συμβολή στην υπόθεση της γενικότητερης ανασυγκρότησης του εργατικού και λαϊκού κινήματος.

Πιστεύοντας βαθιά στην ανάγκη της αγωνιστικής παρέμβασης και πάλης, όχι μόνο τοπικά αλλά και σε διαδημοτικό και πανεθνικό επίπεδο, όχι μόνο μέσα αλλά κυρίως έξω από τους θεσμούς, οι τοπικές δημοτικές κινήσεις και οι ριζοσπάστες αγωνιστές, πρέπεί να έχουν ενιαία παρέμβαση σε όλα τα επίπεδα:

1. Πρόγραμμα πάλης της πόλης με γενικότερες προεκτάσεις
2. Επεξεργασία στρατηγικής στα ζητήματα της Τ.Α.
3. Συμμετοχή στο μαζικό κίνημα

Πρέπει να είμαστε ανοιχτοί στις ανάγκες, την αγωνιστική συμμετοχή και κριτική των εργαζόμενων και των αγωνιστών, αλλά και κλειστοί στις επιδιώξεις των κυρίαρχων τάξεων, της κύβέρνησης, της ΕΕ, καθώς και στις αντιλήψεις συνδιαχείρησης του κράτους και των δήμων του.

Για παρεμβάσεις που θα αξιοποιούν κάθε ρωγμή σε τοπικό και στο γενικό πολιτικό επίπεδο, υπέρ των εργαζομένων, με την πεποίθηση ότι, όπως έχουν δείξει οι μεγάλες επαναστατικές παραδόσεις του λαού μας και της παγκόσμιας Ε.Τ, πραγματική Λαϊκή Αυτοδιοίκηση θα μπορέσει να υπάρξει μόνο τότε, όταν θα έχουμε απαλλαγεί από τους αντιλαϊκούς, γραφειοκρατικούς και καταπιεστικούς μηχανισμούς που σήμερα μας καταδυναστεύουν.