Χρέος, επιτήρηση και εκμετάλλευση του λαού

Καταρρίπτοντας την κυβερνητική αφήγηση

Η κυβερνητική προπαγάνδα προσπαθεί να εμφανίσει ως μεγάλη επιτυχία τη συμφωνία του Γιούρογκρουπ γιατί κάνει το χρέος βιώσιμο και εφικτή μια φιλολαϊκή διαχείριση. Επιχειρούμε τη συγκεκριμένη κατάρριψη των κυβερνητικών fake news από τη σκοπιά του εργατικού λαϊκού αιτήματος για διαγραφή του χρέους και απελευθέρωση από την ευρω-μνημονιακή και καπιταλιστική βαρβαρότητα.

Πως είναι βιώσιμο το χρέος στο 187% του ΑΕΠ, όταν στο 129% δεν ήταν;  

Αντιδημοκρατική και ταξική επιβολή για 42 χρόνια!

Επιμήκυνση, σταθεροποίηση και νομιμοποίηση των σφαγιαστικών και αντιδραστικών μνημονιακών αναδιαρθρώσεων για μέχρι το 2060(!), με βεβαίωση πως το δημόσιο χρέος πρέπει να πληρωθεί ολόκληρο επιβάλλει η απόφαση του Γιούρογκρουπ της 21ης Ιουνίου 2018. Πρόκειται για επιλογή της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, με την οποία συναινούν ουσιαστικά η ΝΔ, το ΚΙΝΑΛ και τα άλλα αστικά κόμματα, που είναι βαθιά αντεργατική, αντιλαϊκή αλλά και αντιδημοκρατική. Καθώς καμία κυβέρνηση δεν έχει το δικαίωμα να δεσμεύει για δεκαετίες το μέλλον και τον πλούτο του λαού. Βεβαίως, η εργατική τάξη, οι άνεργοι, τα φτωχά λαϊκά στρώματα και η ανυπότακτη νεολαία έχουν κάθε δικαίωμα να ανατρέψουν και να καταργήσουν την κανιβαλική αυτή απόφαση, με τον αγώνα τους και την ανατρεπτική τους πάλη.

Η συμφωνία της 21ης Ιουνίου είναι επίσης μια ξεκάθαρα ταξική επιλογή, σύμφωνη με τα συμφέροντα των ηγετικών τμημάτων του ελληνικού κεφαλαίου, των τραπεζών, των πολυεθνικών και των ευρωπαϊκών κεφαλαίων. Το ξένο κεφάλαιο θα πάρει διπλά και τριπλά τα δανεικά που έδωσε, θα πάρει πάμφθηνα δημόσια περιουσία και πλούτο, διατηρεί μεγάλα περιθώρια εκμετάλλευσης και κέρδους σε μια ανεπτυγμένη ζώνη της ευρωπαϊκής επικράτειας και κρατά αγκιστρωμένη την Ελλάδα στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, επιδεικνύοντας μια ακόμα «επιτυχία», όπως ο κυνηγός επιδεικνύει το θήραμά του. Το ελληνικό κεφάλαιο διατηρεί τις καταπληκτικές (γι’ αυτό) κατακτήσεις των μνημονιακών χρόνων, με τους μισθούς πείνας και τη διάλυση των εργασιακών σχέσεων, ελπίζει σε επιστροφή σε κανονικό δανεισμό και παραμένει εντός του ευρώ και της ΕΕ, που αποτελεί βασική ζώνη ασφαλείας του συστήματος για οικονομικούς και πολιτικούς λόγους.

Τρία είναι τα βασικά σημεία «επιτυχίας» που προβάλλει το «αφήγημα» της κυβέρνησης για την απόφαση του Γιούρογκρουπ: Πρώτο, το χρέος έγινε βιώσιμο. Δεύτερο, απαλλαχτήκαμε από την κηδεμονία, θα μπορούμε να κάνουμε ό,τι θέλουμε. Τρίτο, στο πλαίσιο αυτό θα πάρουμε μέτρα (και αντίμετρα) φιλολαϊκά. Ας τα δούμε συγκεκριμένα:

Πρώτο, το χρέος δεν έγινε «βιώσιμο», παραμένει άδικο, ταξικό, χιλιοπληρωμένο και η εξυπηρέτησή του κάνει αβίωτη τη ζωή του λαού. Ας ξεκινήσουμε με μια ερώτηση: Το 2009 το δημόσιο χρέος ήταν (με βάση τα δικά τους στοιχεία) 298 δις. ευρώ και 129% του ΑΕΠ. Ήταν μη βιώσιμο και απαιτήθηκαν τρία μνημόνια, σφαγή μισθών-συντάξεων και δικαιωμάτων και εκατοντάδες δις. σε δάνεια. Το 2018 το χρέος είναι 325 δις., 187% του (βυθισμένου) ΑΕΠ και είναι… βιώσιμο και όλα καλά! Μάλιστα, σε λίγες μέρες, αφού η χώρα θα δανειστεί και τα 15 δις. ευρώ το χρέος θα γίνει 340 δις. (190% του ΑΕΠ)! Βλέπουμε πως τα μνημόνια δεν αντιμετώπισαν το θέμα του χρέους (που παραμένει γιγάντιο), αλλά προχώρησαν στην λεηλασία εργατικών – λαϊκών αμοιβών και δημόσιου πλούτου και στην αναδιάρθρωση του ελληνικού καπιταλισμού, που ήταν το ζητούμενο.

Οι εταίροι μας στην ΕΕ, ως γνήσιοι τοκογλύφοι, δεν έκοψαν ούτε ένα ευρώ από το χρέος, αλλά απλά σχεδίασαν μεταθέσεις πληρωμών του ενός τρίτου του χρέους και υποσχέθηκαν επιστροφή (σε εξαμηνιαίες δόσεις!) μέρους των κερδών των κρατικών τους τραπεζών από το ελληνικό χρέος (για το οποίο είχαν δεσμευτεί από το 2014, αλλά αθέτησαν τη συμφωνία). Στην πραγματικότητα δηλαδή προχώρησαν σε ορισμένες «ευκολίες πληρωμής» (πάντα υπό την αίρεση τήρησης του αντιδραστικού προγράμματος «μεταρρυθμίσεων») μόνο και μόνο για να συνεχίσουν να γδέρνουν τον λαό.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφέρει στην Έκθεση Βιωσιμότητας την Δευτέρα πως η πορεία του χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ αναμένεται να διαμορφωθεί ως εξής (σε παρένθεση χωρίς τα πρόσφατα μέτρα του Γιούρογκρουπ): 2018 188,6% του ΑΕΠ (188,6%), 2020 168,9% (169,9%), 2030 131,4% (136,6%) 2040 116,9% (127,8%). Δύο παρατηρήσεις: Τριάντα χρόνια τρομερά μέτρα για να φτάσουμε το 2040 περίπου στα επίπεδα του 2009! Ακόμα, βλέπουμε πως η επίδραση των μέτρων του Γιούρογκρουπ είναι ασθενική και δεν επιτρέπει πανηγυρισμούς… Κάπως μεγαλύτερη αποτυπώνεται η επίδραση στις χρηματοδοτικές ανάγκες ως ποσοστό του ΑΕΠ: το 2019 θα είναι 10,8% του ΑΕΠ (έναντι 11,6% χωρίς παρέμβαση Γιούρογκρουπ), 2020 9,4% (9,6%), 2030 11,1% (15,4%), αλλά το 2040 16,2% (21%). Πάλι όμως εδώ βλέπουμε πόσο τρομερό είναι το βάρος για την εξυπηρέτηση του χρέους, που κυμαίνεται από 9,5% μέχρι και 16%! Πρόκειται για τεράστια αφαίμαξη που αφαιρεί πολύτιμους πόρους για παιδεία, υγεία, κάλυψη κοινωνικών αναγκών, πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων κλπ. Μάλιστα, το γεγονός πως μετά το 2036 το ποσοστό του χρηματοδοτικού βάρους ξεπερνά το 15% του ΑΕΠ (που θεωρείται ακόμα και από τους συστημικούς ως ανώτερο όριο) οδηγεί και την ΕΕ να θεωρεί πως το χρέος (μπορεί) να μην είναι βιώσιμο μακροπρόθεσμα και οδηγεί στην απόφαση για επανεξέταση της κατάστασης το 2032. Κοινώς, κλώτσησαν το τενεκεδάκι μερικά χρόνια παρακάτω, όπου το τενεκεδάκι είμαστε εμείς, που θα υποστούμε όλα αυτά τα χρόνια την μνημονιακή «κανονικότητα» και την ληστεία μετά χρέους.

Με βάση όλα αυτά η Κομισιόν χαρακτηρίζει το χρέος βιώσιμο, αλλά θεωρεί πως είναι πολύ δύσκολη η επίτευξη των στόχων για τα θηριώδη πρωτογενή πλεονάσματα, ενώ προβλέπει πολύ χαμηλό ρυθμό ανόδου του ΑΕΠ, μόλις 1%! Η αναπτυξιακή καχεξία του ελληνικού καπιταλισμού θα συνεχιστεί για δεκαετίες δηλαδή (ρόλο παίζει και η πληθυσμιακή γήρανση). Στην έκθεση υπάρχει βέβαια και το ακραία δυσμενές σενάριο, όπου το ΑΕΠ αυξάνεται μόλις κατά 0,2% και το χρέος ξεφεύγει φτάνοντας το 235% του ΑΕΠ το 2060.

Σε όλα αυτά να συνυπολογίσουμε πως μετά την εξάντληση του «μαξιλαριού» (ύψους 24 δις) που έχει φτιαχτεί από τη φορολεηλασία και με δανεικά, η Ελλάδα θα πρέπει να δανείζεται από τις αγορές με επιτόκια για τα οποία η Κομισιόν προβλέπει επίπεδα 4,1% για το 2019 και 5,4% έως το 2030! Τύφλα να έχει ο Σάιλοκ…

Και όλα αυτά για ένα χρέος που εκτός από άδικο είναι και χιλιοπληρωμένο: Τα προηγούμενα 20 χρόνια, από το 1998, σύμφωνα με την Εισηγητική Έκθεση του προϋπολογισμού του 2018 καταγράφονται δαπάνες εξυπηρέτησης του χρέους της κεντρικής διοίκησης ύψους 631 δισ. ευρώ! Προφανώς εκεί περιλαμβάνεται και ο βραχυχρόνιος δανεισμός, αλλά γίνεται κατανοητή η χρεομηχανή που έχει στηθεί για την αρπαγή του κοινωνικού πλούτου. Δεύτερο, απαλλαγή από την κηδεμονία δεν υπάρχει, καθώς κάθε τρίμηνο θα επιθεωρούν την οικονομία και την «πρόοδο των μεταρρυθμίσεων» κλιμάκια των θεσμών της ΕΕ, αλλά κατά πάσα πιθανότητα και το ΔΝΤ ως «τεχνικός σύμβουλος». Πρόκειται για πολύ αυστηρή επιτήρηση, που ονομάζεται επίσημα «Αυξημένη Εποπτεία». Δεν πρόκειται «μόνο» για τον αυστηρό έλεγχο που που προβλέπεται από τη νέα δομή ΕΕ και ευρωζώνης (Κανονισμός 472/2013) και μέχρι να εξοφληθεί τουλάχιστον το 75% του χρέους της Ελλάδας στους ευρω-τοκογλύφους. Στην περίπτωσή μας λαμβάνει ακόμα πιο αυστηρό χαρακτήρα, πιο αυστηρό και από όλες τις χώρες που πέρασαν από μνημόνια: «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα δημιουργήσει και θα ενεργοποιήσει μια νέα διαδικασία ελέγχων, παρεμβάσεων και υποδείξεων Αυξημένης Εποπτείας», που «θα επιτρέπει στενότερη επιτήρηση της οικονομικής, δημοσιονομικής και χρηματοοικονομικής κατάστασης και των πολιτικών δεσμεύσεων στην εποχή μετά το πρόγραμμα», αναφέρει η απόφαση του Γιούρογκρουπ. Ο τριμηνιαίος έλεγχος δεν θα είναι της πλάκας: θα κρίνει την ενεργοποίηση των μικρών αντισταθμιστικών (όπως για παράδειγμα οι δόσεις επιστροφής των κερδών των κρατικών τραπεζών), θα συνδέεται με τα κονδύλια της ΕΕ και θα επηρεάζει τα επιτόκια των «αγορών» – μια άσχημη έκθεση θα οδηγεί σε δανειακή επιβάρυνση.

Άρα, δεν υπάρχει τίποτα πιο ψευδές από την κυβερνητική φιλολογία πως από τον Αύγουστο η ελληνική κυβέρνηση έχει λυμένα τα χέρια της για να υλοποιεί το πρόγραμμά της. Το αληθές είναι πως η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ έχει κάνει «δικό της» («ιδιοκτησία της», όπως λένε ΕΕ και ΔΝΤ) το μνημονιακό πρόγραμμα αστικών αντιδραστικών αναδιαρθρώσεων και αυτό θα υλοποιήσει (χωρίς να της το επιβάλλουν οι «ξένοι»), όπως θα κάνει και κάθε άλλη κυβερνητική παραλλαγή από τα αστικά μνημονιακά κόμματα (ΝΔ, ΚΙΝΑΛ και σία) μέχρι να τους ανατρέψει το εργατικό λαϊκό κίνημα.

Αντίμετρα και άλλα παραμύθια

ΕΑΝ ΕΦΑΡΜΟΣΤΟΥΝ ΑΦΟΡΟΥΝ ΜΙΚΡΟ ΜΕΡΟΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΣΚΛΗΡΩΝ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΕΩΝ

Στην απόφαση του Γιούρογκρουπ της 21ης Ιουνίου αναφέρεται ρητά η δέσμευση της κυβέρνησης «να συνεχίσει την εφαρμογή όλων των βασικών μεταρρυθμίσεων που υιοθετήθηκαν στη διάρκεια του προγράμματος του ESM». Δηλαδή για να μην ξεχνιόμαστε και του τσεκουριού σε συντάξεις και αφορολόγητο. Άρα με βάση αυτό καταρρέει και το τρίτο σημείο του κυβερνητικού αφηγήματος, το οποίο μιλάει για επιλεκτική υλοποίηση των μέτρων και φιλολαϊκά αντίμετρα. Μάλιστα, η κυβέρνηση δεσμεύεται με ρήτρα… μη αναστρεψιμότητας του μνημονιακού πλαισίου! Και μετά λέει ο Τσίπρας πως βγαίνουμε από τα μνημόνια…

Ας δούμε την λειτουργία των περίφημων αντίμετρων της κυβέρνησης, όταν και εάν αυτά εφαρμοστούν. Ορισμένα παραδείγματα: Οι περικοπές συντάξεων από τον Δεκέμβρη του 2018 (σύνταξη Ιανουαρίου 2019) θα φτάσουν σε ετήσια βάση τα 2,7 δις. ευρώ! Συγκεκριμένα: 1,4 δις. από την περικοπή των συντάξεων εκτός δημοσίου, 1,1 δις από τις συντάξεις των δημοσίων υπαλλήλων και 232 εκατ. από την μείωση των επικουρικών. Το κυβερνητικό αντίμετρο είναι η επιδότηση ενοικίου σε φτωχές οικογένειες, ετήσιου προϋπολογισμού 600-700 εκατ., δηλαδή λιγότερο από το 25% του ψαλιδιού στις συντάξεις.

Στην περίπτωση του αφορολόγητου: η μείωσή του θα επιβάλλει φόρο 620 ευρώ το χρόνο ακόμα και σε άτομα με ετήσιο εισόδημα 8.500 ευρώ (δηλαδή 700 ευρώ τον μήνα). Υπάρχουν δύο αντίμετρα: η μείωση της πρώτης φορολογικής κλίμακας από το 22% στο 20% και η απαλλαγή από εισφορά αλληλεγγύης των εισοδημάτων μέχρι 30.000 ευρώ το έτος. Στη συγκεκριμένη περίπτωση ο φόρος θα μειωθεί στα 450 ευρώ, άρα η ουσία είναι πως θα καταβληθεί φόρος 450 ευρώ, ενώ δεν υπήρχε πριν! Συνολικά τα φορολογικά αντίμετρα έχει υπολογιστεί πως μειώνουν τη φορολογία στα εισοδήματα άνω των 25.000 ευρώ και όχι στα φτωχά λαϊκά στρώματα.

Ο ξεπουλημένος ΣΥΡΙΖΑ βλέπει το χρέος «βιώσιμο»!

Το χρέος καθίσταται βιώσιμο είπε ο Αλ. Τσίπρας «ενημερώνοντας» τον Προκ. Παυλόπουλο για τις αποφάσεις του Γιούρογκρουπ, την επόμενη μέρα (22/6). Με τη φράση αυτή ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ προσπαθεί να βάλει τέλος σε ένα βασικό αίτημα του λαϊκού κινήματος και της Αριστεράς, που διαμορφώθηκε και γιγαντώθηκε στον πρώτο γύρο της πάλης κατά των μνημονιακής επέλασης, στο αίτημα για διαγραφή του χρέους! Αίτημα που στήριξε από την πρώτη στιγμή η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, υιοθέτησε στην πορεία το ΚΚΕ, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ μιλούσε για διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους. Στην πορεία βέβαια προς την κυβερνητική διαχείριση απομακρυνόταν σταθερά από τη γραμμή της μονομερούς διαγραφής και της παύσης πληρωμών (ακόμα και στην πρώτη κυβερνητική θητεία του 2015, που για ορισμένους ακόμα θεωρείται ως απόπειρα για άλλη πορεία, πλήρωνε κανονικά τις δόσεις σε ΕΕ και ΔΝΤ) και προωθούσε λογικές (αδύνατης) συναινετικής απομείωσης μέσω ευρωπαϊκών διασκέψεων κλπ. Ακόμα κι έτσι όμως η βασική εκτίμηση πως το χρέος πρέπει να κουρευτεί στο μεγαλύτερο μέρος του παρέμενε και δεν είχε να κάνει κυρίως με το «μη βιώσιμο», αλλά με το άδικο, το ταξικό και το χιλιοπληρωμένο.

Τώρα ο ΣΥΡΙΖΑ επιχειρεί μαζί με το μέλλον του λαού να θάψει και τους διεκδικητικούς στόχους του, όπως έκανε και με την ΕΕ. Δεν προβάλλει τη συμμόρφωση με την αποπληρωμή του χρέους ή την παραμονή στην ΕΕ ως αναγκαίους συμβιβασμούς, αλλά ως τις σωστές απαντήσεις. Επιχειρεί δηλαδή να πετύχει τον πολιτικό, προγραμματικό και ιδεολογικό αφοπλισμό και παράδοση του κινήματος και του κόσμου της Αριστεράς. Να μην τους αφήσουμε…

Γιάννης Ελαφρός, εφημερίδα ΠΡΙΝ, 1/7/2018